Image-default

๐‹๐€๐๐’๐€๐Œ๐„๐๐“๐” ๐’๐ˆ๐’๐“๐„๐Œ๐€ ๐ƒ๐ˆ๐‰๐ˆT๐€๐‹๐ˆ๐™๐€๐’๐€๐”๐ ๐‹๐ˆ๐’๐„๐๐’๐ˆ๐€๐Œ๐„๐๐“๐” ๐ˆ๐๐ƒ๐”๐’๐“๐‘๐ˆ๐€๐‹ ๐๐Ž ๐‹๐ˆ๐•๐‘๐” ๐‘๐„๐Š๐‹๐€๐Œ๐€๐’๐€๐”๐ ๐Š๐Ž๐๐’๐”๐Œ๐ˆ๐ƒ๐Ž๐‘

๐‹๐€๐๐’๐€๐Œ๐„๐๐“๐” ๐’๐ˆ๐’๐“๐„๐Œ๐€ ๐ƒ๐ˆ๐‰๐ˆT๐€๐‹๐ˆ๐™๐€๐’๐€๐”๐ ๐‹๐ˆ๐’๐„๐๐’๐ˆ๐€๐Œ๐„๐๐“๐” ๐ˆ๐๐ƒ๐”๐’๐“๐‘๐ˆ๐€๐‹ ๐๐Ž ๐‹๐ˆ๐•๐‘๐” ๐‘๐„๐Š๐‹๐€๐Œ๐€๐’๐€๐”๐ ๐Š๐Ž๐๐’๐”๐Œ๐ˆ๐ƒ๐Ž๐‘

๐˜ฟ๐™ž๐™ก๐™ž, 31 ๐™…๐™ช๐™ก๐™ก๐™ช 2025- Ministรฉriu Komรฉrsiu no Indรบstria (MCI) liuhusi Diresaun Jerรกl Indรบstria estabelese Sistema Dijilajisaun ba Lisensiamentu Indรบstrial no Livru Reklamasaun Konsumidores hodi hafasil servisu pรบbliku no habelar informasaun ba atividade pedido lisensiamentu indรบstrial nomos kontribui diโ€™ak liu-tan ba prosesu dezenvolvimentu iha setor ekonomia ho diโ€™ak no lais.

Sistema Dijitalizasaun neโ€™e, lansa husi Vise PM no Ministru Koordenador Ekonomia no Ministru Turizmu no Ambiente Sr. Francisco Kalbuadi Lay akompaรฑa husi Ministru no Vise-Ministru Komรฉrsiu no Indรบstria Sr. Nino Pereira no Augusto Jรบnior Trindade, Ministru Justisa Sr. Sรฉrgio da Costa Hornai, Sekretรกriu Estadu Dezenvolvimentu Lokรกl Sr. Mateus dos Santos Tallo no Amo Pรกroku. (๐™„๐™๐™– ๐™š๐™™๐™ž๐™›รญ๐™จ๐™ž๐™ช ๐™ˆ๐˜พ๐™„, ๐™๐™ค๐™ข๐™š๐™ฃ๐™ฉ๐™ค ๐™ˆ๐™–๐™ฃ๐™™๐™–๐™ง๐™ž๐™ฃ ๐˜ฟ๐™ž๐™ก๐™ž)

Vise-Primeiru-Ministru iha nia diskursu hateten, sistema neโ€™e atu estimula transformasaun ekonรณmika, kria oportunidades povu Timor-Leste, no hari'i fundasaun ba kreximentu industrial.

โ€œ๐˜๐˜ฅ๐˜ข-๐˜ฏ๐˜ฆ'๐˜ฆ ๐˜ฎ๐˜ข๐˜ณ๐˜ฌ๐˜ข ๐˜ฑ๐˜ฐ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ถ ๐˜ท๐˜ช๐˜ข๐˜ซ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ช๐˜ฅ๐˜ข, ๐˜ช๐˜ฉ๐˜ข ๐˜ช๐˜ต๐˜ข-๐˜ฏ๐˜ช๐˜ข ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ง๐˜ฐ๐˜ณ๐˜ด๐˜ถ ๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ญ๐˜ฆ๐˜ต๐˜ช๐˜ท๐˜ถ ๐˜ข๐˜ต๐˜ถ ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ต๐˜ช๐˜ฎ๐˜ถ๐˜ญ๐˜ข ๐˜ต๐˜ณ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ด๐˜ง๐˜ฐ๐˜ณ๐˜ฎ๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฆ๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ฏรณ๐˜ฎ๐˜ช๐˜ฌ๐˜ข, ๐˜ฌ๐˜ณ๐˜ช๐˜ข ๐˜ฐ๐˜ฑ๐˜ฐ๐˜ณ๐˜ต๐˜ถ๐˜ฏ๐˜ช๐˜ฅ๐˜ข๐˜ฅ๐˜ฆ๐˜ด ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜ช๐˜ต๐˜ข-๐˜ฏ๐˜ช๐˜ข ๐˜ฑ๐˜ฐ๐˜ท๐˜ถ, ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ณ๐˜ช'๐˜ช ๐˜ง๐˜ถ๐˜ฏ๐˜ฅ๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ช๐˜ฅ๐˜ข ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜ฌ๐˜ณ๐˜ฆ๐˜น๐˜ช๐˜ฎ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ถ ๐˜ช๐˜ฏ๐˜ฅ๐˜ถ๐˜ด๐˜ต๐˜ณ๐˜ชรก๐˜ญ ๐˜ช๐˜ฉ๐˜ข ๐˜ช๐˜ต๐˜ข-๐˜ฏ๐˜ช๐˜ข ๐˜ณ๐˜ข๐˜ช๐˜ฏ ๐˜ฅ๐˜ฐ๐˜ฃ๐˜ฆ๐˜ฏ.โ€

โ€œ๐˜๐˜ข๐˜ฏ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ข๐˜ฏ ๐˜ช๐˜ต๐˜ข ๐˜ฉ๐˜ฐ๐˜ต๐˜ถ ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ต๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ฆ, ๐˜ฅ๐˜ฆ๐˜ป๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ท๐˜ฐ๐˜ญ๐˜ท๐˜ช๐˜ฎ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ถ ๐˜ช๐˜ฏ๐˜ฅ๐˜ถ๐˜ด๐˜ต๐˜ณ๐˜ชรก๐˜ญ ๐˜ฎ๐˜ข๐˜ฌ๐˜ข ๐˜ฑ๐˜ช๐˜ญรก๐˜ณ-๐˜น๐˜ข๐˜ท๐˜ฆ ๐˜ช๐˜ฅ๐˜ข ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜ฆ๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ฏ๐˜ฐ๐˜ฎ๐˜ช๐˜ข ๐˜ฎ๐˜ฐ๐˜ฅ๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ฏ๐˜ถ ๐˜ช๐˜ฅ๐˜ข. ๐˜‰๐˜ข ๐˜›๐˜ช๐˜ฎ๐˜ฐ๐˜ณ-๐˜“๐˜ฆ๐˜ด๐˜ต๐˜ฆ, ๐˜ช๐˜ฉ๐˜ข-๐˜ฏ๐˜ฆ'๐˜ฆ๐˜ฃรฉ ๐˜ช๐˜ต๐˜ข ๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ช๐˜ฏ๐˜ถ๐˜ข ๐˜ท๐˜ช๐˜ข๐˜ซ๐˜ฆ๐˜ฏ ๐˜ฉusi ๐˜ณ๐˜ฆ๐˜ฌ๐˜ถ๐˜ฑ๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฑรณ๐˜ด-๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ฏ๐˜ง๐˜ญ๐˜ช๐˜ต๐˜ถ ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜ฅ๐˜ฆ๐˜ป๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ท๐˜ฐ๐˜ญ๐˜ท๐˜ช๐˜ฎ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ถ ๐˜ด๐˜ถ๐˜ด๐˜ต๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ตรก๐˜ท๐˜ฆ๐˜ญ ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜ฅ๐˜ช๐˜ท๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ด๐˜ช๐˜ง๐˜ช๐˜ฌ๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฆ๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ฏรณ๐˜ฎ๐˜ช๐˜ฌ๐˜ข, ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ต๐˜ข๐˜ฃ๐˜ฆ๐˜ญ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ช๐˜ฎ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ถ ๐˜ด๐˜ช๐˜ด๐˜ต๐˜ฆ๐˜ฎ๐˜ข ๐˜ญ๐˜ช๐˜ด๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ด๐˜ช๐˜ข๐˜ฎ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ถ ๐˜ช๐˜ฏ๐˜ฅ๐˜ถ๐˜ด๐˜ต๐˜ณ๐˜ชรก๐˜ญ ๐˜ช๐˜ฅ๐˜ข ๐˜ฏ๐˜ฆ๐˜ฆ๐˜ฃรฉ ๐˜ฌ๐˜ญ๐˜ข๐˜ณ๐˜ถ ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜ต๐˜ณ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ด๐˜ฑ๐˜ข๐˜ณ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ฆ, ๐˜ฏ๐˜ฆ'๐˜ฆ ๐˜ฐ๐˜ฑ๐˜ฐ๐˜ณ๐˜ต๐˜ถ๐˜ฏ๐˜ถ ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ด๐˜ชรก๐˜ญ.โ€ ๐€๐ฌ๐ฎ๐ง๐ญ๐ฎ ๐ง๐žโ€™๐ž ๐ก๐š๐ญ๐จโ€™๐จ ๐ก๐ฎ๐ฌ๐ข ๐•๐๐Œ,๐Œ๐‚๐€๐„ ๐Œ๐“๐€, ๐’๐ซ. ๐…๐ซ๐š๐ง๐œ๐ข๐ฌ๐œ๐จ ๐Š๐š๐ฅ๐›๐ฎ๐š๐๐ข ๐‹๐š๐ฒ

Ministru Komรฉrsiu no Indรบstria, Sr. Nino Pereira konsidera lansamentu neโ€™e hanesan sistema dahuluk ba setorial industria nian.

โ€œ๐˜“๐˜ช๐˜จ๐˜ข ๐˜ฉ๐˜ฐ ๐˜ฑ๐˜ณ๐˜ฐ๐˜จ๐˜ณ๐˜ข๐˜ฎ๐˜ข ๐˜จ๐˜ฐ๐˜ท๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ฏ๐˜ถ ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ฏ๐˜ถ๐˜ข๐˜ญ ๐˜ช๐˜ฉ๐˜ข รก๐˜ณ๐˜ฆ๐˜ข ๐˜ช๐˜ฏ๐˜ฅรบ๐˜ด๐˜ต๐˜ณ๐˜ช๐˜ข ๐˜ฉ๐˜ฐ ๐˜ด๐˜ช๐˜ด๐˜ต๐˜ฆ๐˜ฎ๐˜ข ๐˜ฅ๐˜ช๐˜ซ๐˜ชt๐˜ขl๐˜ช๐˜ป๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฏ๐˜ช๐˜ข๐˜ฏ, ๐˜ช๐˜ฉ๐˜ข ๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ข ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜ช๐˜ฉ๐˜ข ๐˜ต๐˜ณ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ด๐˜ง๐˜ฐ๐˜ณ๐˜ฎ๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฅ๐˜ช๐˜ซ๐˜ช๐˜ต๐˜ข๐˜ญ ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜ฑ๐˜ณรก๐˜ต๐˜ช๐˜ฌ๐˜ข ๐˜ฎ๐˜ฐ๐˜ด ๐˜ฉ๐˜ถ๐˜ด๐˜ช ๐˜จ๐˜ฐ๐˜ท๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ฏ๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฅ๐˜ช๐˜ข๐˜ฌ ๐˜ฏ๐˜ช๐˜ข๐˜ฏ. ๐˜๐˜ฐ ๐˜ฑ๐˜ข๐˜ณ๐˜ต๐˜ช๐˜ด๐˜ช๐˜ฑ๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฉ๐˜ถ๐˜ด๐˜ช ๐˜ด๐˜ฆ๐˜ต๐˜ฐ๐˜ณ ๐˜ฐ๐˜ช๐˜ฐ๐˜ช๐˜ฏ, ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜ฐ๐˜ฉ๐˜ช๐˜ฏ ๐˜”๐˜Š๐˜ ๐˜ญ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ด๐˜ข ๐˜ฎ๐˜ฐ๐˜ด ๐˜ญ๐˜ช๐˜ท๐˜ณ๐˜ถ ๐˜ณ๐˜ฆ๐˜ฌ๐˜ญ๐˜ข๐˜ฎ๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ฏ๐˜ด๐˜ถ๐˜ฎ๐˜ช๐˜ฅ๐˜ฐ๐˜ณ ๐˜ฏ๐˜ช๐˜ข๐˜ฏโ€

โ€œ๐˜๐˜ฐ ๐˜ฑ๐˜ณ๐˜ฆ๐˜ป๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ด๐˜ข ๐˜ด๐˜ช๐˜ด๐˜ต๐˜ฆ๐˜ฎ๐˜ข ๐˜ฅ๐˜ช๐˜ซ๐˜ช๐˜ต๐˜ข๐˜ญ๐˜ช๐˜ป๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฏ๐˜ฆโ€™๐˜ฆ ๐˜ด๐˜ฆ๐˜ช ๐˜ง๐˜ฐ ๐˜ฃ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ฆ๐˜ง๐˜ช๐˜ด๐˜ช๐˜ถ ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ฏ๐˜ด๐˜ถ๐˜ฎ๐˜ช๐˜ฅ๐˜ฐ๐˜ณ ๐˜ง๐˜ข๐˜ด๐˜ช๐˜ญ ๐˜ข๐˜ต๐˜ถ ๐˜ข๐˜ด๐˜ฆ๐˜ด๐˜ถ ๐˜ช๐˜ฉ๐˜ข ๐˜ต๐˜ฆ๐˜ฎ๐˜ฑ๐˜ถ ๐˜ฏ๐˜ข๐˜ณ๐˜ข๐˜ฏ ๐˜ฅ๐˜ฆ'๐˜ช๐˜ต ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜ช๐˜ฉ๐˜ข ๐˜ง๐˜ข๐˜ต๐˜ช๐˜ฏ ๐˜ฏ๐˜ข๐˜ณ๐˜ข๐˜ฏ ๐˜ฅ๐˜ฆ๐˜ช๐˜ต. ๐˜—๐˜ณ๐˜ฐ๐˜ด๐˜ฆ๐˜ด๐˜ถ ๐˜ณ๐˜ฆ๐˜ป๐˜ฐ๐˜ญ๐˜ถ๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฌ๐˜ฆ๐˜ช๐˜น๐˜ข ๐˜ฏ๐˜ฆ'๐˜ฆ๐˜ฃรฉ ๐˜ญ๐˜ข๐˜ญ๐˜ข๐˜ช๐˜ด ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜ต๐˜ณ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ด๐˜ฑ๐˜ข๐˜ณ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ฆ ๐˜ญ๐˜ช๐˜ถ. ๐˜๐˜ข๐˜ด๐˜ช๐˜ญ๐˜ช๐˜ฅ๐˜ข๐˜ฅ๐˜ฆ ๐˜ฉ๐˜ฐ๐˜ฅ๐˜ช ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ญ๐˜ฐ ๐˜ฎ๐˜ฐ๐˜ฏ๐˜ช๐˜ต๐˜ฐ๐˜ณ๐˜ช๐˜ป๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ต๐˜ข๐˜ต๐˜ถ๐˜ต๐˜ถ ๐˜ฌ๐˜ฆ๐˜ช๐˜น๐˜ข. ๐˜‰๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ฆ๐˜ง๐˜ช๐˜ด๐˜ช๐˜ถ ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜จ๐˜ฐ๐˜ท๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜ฎ๐˜ข๐˜ฌ ๐˜ข๐˜ถ๐˜ฎ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ข ๐˜ฆ๐˜ง๐˜ช๐˜ด๐˜ชรฉ๐˜ฏ๐˜ด๐˜ช๐˜ข ๐˜ช๐˜ฉ๐˜ข ๐˜ซ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ต๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฌ๐˜ฆ๐˜ช๐˜น๐˜ข, ๐˜ฅ๐˜ข๐˜ฅ๐˜ถ๐˜ด ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ต๐˜ณ๐˜ถ๐˜ต๐˜ถ๐˜ณ๐˜ข๐˜ฅ๐˜ถ ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜ข๐˜ฏรก๐˜ญ๐˜ช๐˜ป๐˜ฆ ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜ฑ๐˜ญ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ฆ๐˜ข๐˜ฎ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ถ ๐˜ฑ๐˜ฐ๐˜ญรญ๐˜ต๐˜ช๐˜ฌ๐˜ข, ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ด๐˜ข'๐˜ฆ ๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ฏ๐˜ง๐˜ช๐˜ข๐˜ฏ๐˜ด๐˜ข ๐˜ฑรบ๐˜ฃ๐˜ญ๐˜ช๐˜ฌ๐˜ถ ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜ด๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ท๐˜ช๐˜ด๐˜ถ ๐˜จ๐˜ฐ๐˜ท๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ฏ๐˜ถ ๐˜ฏ๐˜ช๐˜ข๐˜ฏ.โ€ ๐Œ๐ข๐ง๐ข๐ฌ๐ญ๐ซ๐ฎ ๐Š๐จ๐ฆรฉ๐ซ๐ฌ๐ข๐ฎ ๐ง๐จ ๐ˆ๐ง๐รบ๐ฌ๐ญ๐ซ๐ข๐š ๐๐ข๐ง๐จ ๐๐ž๐ซ๐ž๐ข๐ซ๐š ๐ก๐š๐ญ๐ž๐ญ๐ž๐ง ๐๐ฎ๐ซ๐š๐ง๐ญ๐ž ๐๐ข๐ฌ๐ค๐ฎ๐ซ๐ฌ๐ฎ

Objetivu prinsipรกl ba digitalizasaun reklamasaun konsumidรณr mak atu aumenta aksesibilidade ba konsumidรณr sira, hafasil konsumidรณr sira bele halo reklamasaun iha kada tempu no iha neโ€™ebรฉ deit (liuhusi website), aumenta inkluzaun ba ema iha รกrea remota.

Hamosu efisiรฉnsia no velozidade katak, simplifika prosesu trata reklamasaun liuhusi sistema automatiku, reduz tempu atu prosesu no rezolve reklamasaun.