๐๐ข๐ฆ๐จ๐ซ-๐๐๐ฌ๐ญ๐ ๐ก๐จ ๐๐๐ ๐๐๐ฆ๐๐ญ๐ข๐ง ๐๐จ๐จ๐ฉ๐๐ซ๐๐ฌ๐๐ฎ๐ง ๐๐จ๐ฆ๐ฬ๐ซ๐ฌ๐ข๐ฬ๐ฅ ๐ง๐จ ๐๐ง๐๐ฎฬ๐ฌ๐ญ๐ซ๐ข๐๐ฅ: ๐๐จ๐ง๐ฏ๐ข๐ญ๐ ๐๐ฌ๐ฉ๐๐ฌ๐ข๐ฬ๐ฅ ๐๐ ๐๐๐๐ ๐๐๐๐
Ministรฉriu Komรฉrsiu no Indรบstria (MCI), liuhusi Sua exelรฉnsia Ministru ๐๐ข๐ง๐จ ๐๐๐ซ๐๐ข๐ซ๐ no delegasaun governamentรกl, realiza sorumotu ho Governador Nusa Tenggara Timor (NTT) Sua exelรฉnsia Sr. ๐๐ฆ๐๐ง๐ฎ๐๐ฅ ๐๐๐ฅ๐ค๐ข๐๐๐๐ฌ ๐๐๐ค๐ ๐๐๐ง๐, iha Gabinete Provinsia NTT nian iha Kapital Kupang. Reuniaun ne'e organiza em koordenasaun Asistente Adidu Komersiu no Industria iha Kupang, Kamar Dagan Industri (KADIN) NTT no Konsuladu Timor-Leste iha Kupang(30 Juรฑu 2025)
Sorumotu ne'e nuโudar vizita ofisiรกl hodi troka hanoin no proposta konkreta kona-ba fortalesimentu relasaun komรฉrsiu no kooperasaun indรบstrial entre Timor-Leste ho NTT, liuhusi plataforma esplorasaun oportunidade investimentu, promosaun produtu lokal, no preparativu ba partisipasaun NTT nian iha Dili International Trade Expo (DITE) 2025, neโebรฉ sei akontese iha fulan Agostu iha Dรญli.
Alen de ajenda principal sorumotu iha Gabinete Governador nian, Ministru ๐๐ข๐ง๐จ ๐๐๐ซ๐๐ข๐ซ๐ Partisipa mos hanesan orador iha Forum Business neโebe organiza husi KADIN NTT iha Hotel HARPER Kupang , nu'udar sesaun dialogu no fahe hanoin sira hodi haburas no hakbiit Micro Pequena e Media Empresa (MPME) ba atinjimentu ekonomia dezenvolvidu iha rai ruan nian ne'ebe ho ninia origem hanesan familia iha rai ida deit.
๐๐ซ๐จ๐ฉ๐จ๐ฌ๐ญ๐ ๐๐จ๐จ๐ฉ๐๐ซ๐๐ฌ๐๐ฎ๐ง ๐๐จ๐ง๐ค๐ซ๐ฬ๐ญ๐ฎ
Iha sesaun troka hanoin sira iha Gabinete Governador nian, Ministru MCI, apresenta proposta sira neโebรฉ fรณ direisaun konkrรฉtu ba kooperasaun rejionรกl atu bele hetan apresiasaun no konkordansia hamutuk entre estadu rai rua nian:
Pontu dahulluk; mak Konvite ba Governador NTT atu partisipasa iha DITE 2025, nuโudar orador prinsipรกl iha fรณrum business, hodi fรณ รฉnfase ba ideia โpasar bersamaโ entre rai rua nian iha รกrea fronteira, hodi fasilita troka komรฉrsiรกl neโebรฉ regular.
Pontu daruak; Desenvolvimentu rute transporte marรญtima ba potensialidade ezportasaunโimportasaun nian liuhusi ligasaun marรญtima neโebรฉ inklui rotasaun KupangโAtapupuโDรญliโAtauroโAlor, hodi alarga mobilidade merkadรณr no servisu.
Pontu datoluk; atrai investimento iha setรณr turizmu, neโebรฉ fรณ prioridade ba elevasaun statutu Aeroportu El Tari Kupang ba aeroportu internasionรกl, hodi bele fasilita no permiti rute aรฉreu OecusseโKupang no Labuan Bajo, ho Aero Dili.
Pontu dahaat; reforsu kapasidade no kompetรฉnsia (RH) ba MPME, liuhusi kolaborasaun formasaun, troka esperiรฉnsia no treinamentu sira neโebรฉ tรฉniku liu.
Pontu dalima; KADIN NTT ho CCI-TL sei harii kafetaria rejional, ida iha Dili ho kafe Bajawa no Timor nian no ida iha Atambua ho kafe Letefoho inklui mos ho kafe NTT nian (Bajawa). Inisiativa kafetaria ida ne'e sei funsiona hanesan espasu kolaborativu ba MPME no agronegรณsiu, fรณ oportunidade ba produtu kafe lokal atu hetan asesu merkadu ida ne'ebรฉ mais luas.
๐๐ฉ๐ซ๐๐ฌ๐ข๐๐ฌ๐๐ฎ๐ง ๐ง๐จ ๐๐จ๐ฆ๐ฉ๐ซ๐จ๐ฆ๐ข๐ฌ๐ฎ ๐๐จ๐ฏ๐๐ซ๐ง๐๐๐จ๐ซ ๐๐๐
Governador NTT, ๐๐ซ. ๐๐๐ค๐ ๐๐๐ง๐, apresia proposta sira no konsidera hanesan kontribuisaun direita ba prosesu dezenvolvimentu no prosperidade moris povu rai rua nian. Nia deklara sei halaโo aprosimasaun ho Governu Sentral iha Jakarta hodi kontinua diskusaun konstrutiva ho Timor-Leste, atu bele defini no establese mekanismu operasionรกl no instrumรฉntu legรกl sira neโebรฉ bele fasilita implementasaun kooperasaun ekonรณmiku entre parte rua nian.
๐๐จ๐ง๐ฏ๐ข๐ญ๐ ๐๐ฌ๐ฉ๐๐ฌ๐ข๐ฬ๐ฅ ๐๐ MPME ๐๐๐
iha okaziaun fรณrum neโe, Sua exelรฉnsia Ministru ๐๐ข๐ง๐จ ๐๐๐ซ๐๐ข๐ซ๐ hanesan orador prinsipรกl loke โKarpet Merahโ ba Mico, Pequena no Mรฉdia Empreza (MPME) sira husi NTT, ho konvite espesiรกl atu partisipa iha Dili Internationรกl Trade Expo (DITE) 2025, neโebรฉ sei fรณ fasilitasaun espesiรกl, asesu livre no espasu promosaun ba MPME nian.
๐๐๐ฅ๐๐ ๐๐ฌ๐๐ฎ๐ง ๐๐ข๐ฆ๐จ๐ซ-๐๐๐ฌ๐ญ๐
Delegasaun Timor-Leste iha enkontru referidu konpostu husi: Ministru Komรฉrsiu no Indรบstria, ๐๐ซ. ๐๐ข๐ง๐จ ๐๐๐ซ๐๐ข๐ซ๐, Adidu Komรฉrsiu no Indรบstria Timor-Leste iha Jakarta, ๐๐ซ. ๐๐ฉ๐จ๐ฅ๐จ ๐. ๐ ๐ซ๐๐ง๐ฬง๐ ๐๐ ๐๐ข๐ฅ๐ฏ๐, Konsul Timor-Leste iha Kupang ๐๐ซ. ๐๐ฌ๐ฉ๐๐๐ข๐ญ๐จ ๐๐ ๐. ๐๐ข๐๐๐ข๐ซ๐จ, Asistente Adidu Komรฉrsiu iha Kupang ๐๐ซ. ๐๐๐ฅ๐ฏ๐๐๐จ๐ซ ๐. ๐๐จ๐ฌ ๐๐๐ง๐ญ๐จ๐ฌ, Asistente Adidu Komรฉrsiu Surabaya ๐๐ซ. ๐๐ข๐๐๐ซ๐๐จ ๐๐ ๐๐ซ๐๐ฎ๐ฃ๐จ, no hetan acompanhementu husi ๐๐๐๐๐ ๐๐๐ ho nia komitiva, inklui Ekipa tรฉnika relevante husi MCI nian;
๐๐ง๐ฉ๐๐ค๐ญ๐ฎ ๐๐ฌ๐ฉ๐๐ซ๐๐๐ฎ
Enkontru neโe hahรบ no remata ho harmonia, fรณ sinal positivu ba futuru kooperasaun rejionรกl entre Timor-Leste no NTT. Segundo Ministru ๐๐ข๐ง๐จ ๐๐๐ซ๐๐ข๐ซ๐, enkontru konjunta neโe fรณ kontribuisaun importante ba esforsu kontรญnua atu hametin barreira komรฉrsiรกl neโebรฉ mak hasai difikuldade ba movimentasaun merkadรณr no servisu; Hametin konfiansa ekonรณmika entre empreza sira no investidรณr potensiรกl iha rejionรกl, aumenta dinรกmiku merkadu rejionรกl, hodi fรณ impaktu ba produtu lokรกl, MPME no servisu inovadรณr, Sustenta dezenvolvimentu sustรฉntavel, liuhusi valorizasaun setรณr produtivu lokal no kontribui ba moris di'ak no prosperidade rai rua nian, liuhusi aproximasaun setรณr pรบbliku no privadu.
Ministรฉriu Komรฉrsiu no Indรบstria (MCI) kontinua hatudu nia kompromisu atu buka parseria rejionรกl neโebรฉ efikaz hodi sustenta objetivu estratรฉjiku nasional, inklui diversifikasaun ekonรณmika, promosaun setรณr indรบstrial lokal, no fortalesimento diplomรกsia ekonomia entre Timor-Leste ho nasaun viziรฑu sira.