𝐌𝐊𝐈-𝐌𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭𝐫𝐨 𝐍𝐢𝐧𝐨 𝐏𝐞𝐫𝐞𝐢𝐫𝐚, 𝐄𝐧𝐤𝐨𝐫𝐚𝐣𝐚 𝐆𝐫𝐮𝐩𝐮 𝐏𝐫𝐨𝐝𝐮𝐭𝐢𝐯𝐮 𝐈𝐡𝐚 𝐀𝐭𝐚𝐮𝐫𝐨 𝐇𝐨𝐝𝐢 𝐓𝐫𝐚𝐧𝐬𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚 𝐑𝐚𝐢 𝐌𝐚𝐫𝐚𝐧 𝐒𝐚𝐢 𝐏𝐫𝐨𝐝𝐮𝐭𝐢𝐯𝐮
------------------------------------------------------------
𝐀𝐭𝐚𝐮𝐫𝐨, 𝟏𝟎 𝐎𝐮𝐭𝐮𝐛𝐫𝐮 𝟐𝟎𝟐𝟓 – Sua Eselénsia Ministru Komérsiu no Indústria (MKI), Sr. Nino Pereira, halo vizita ofisiál ba Munisípiu Atauro atu partisipa iha serimónia colheita modo no ai-fuan agríkola ne’ebé hala’o husi Grupu Awia Mata Horo Produsaun iha Aldeia Pala, Suku Bikeli-Atauro.
Iha nia xegada iha Porto Beloi, Sua Eselénsia Ministru simu husi Prezidente Autoridade Administrativa Atauro, Sr. Mateus Belo, hodi acompanha ba fatin serimónia. Iha fatin colheita, Sua Eselénsia simu seremónia tradicional ho oferesa tara-tais husi Koordenadór Grupu Sr. Jemaias Heronildes Gomes, no kanta bem-vindu husi estudante ki’ik sira.
Iha diskursu dahuluk, Prezidente Autoridade Administrativa Atauro hatete sente onradu tebes ho prezensa Sua Eselénsia Ministru MKI nian, no konsidera momentu ne’e hanesan marku istóriku ida ba suku Bikeli. Nia louvá esforsu grupu agríkola ne’e ne’ebé konsege transforma rai maran sai rai produtivu, nune’e produs brokoli, repollu, modo no ai-fuan fresku sira.
Prezidente ne’e hatete mos katak komunidade tenke kontinua aprende husi esperiénsia rai-Israel nian, “ema ne’ebé konsege transforma dezertu sai ai-han.” Nia sublinha katak Atauro iha potensial boot, nune’e povu tenke uza kreatividade hodi hadia moris ekonomiku.
Prezidente informa mos katak Governu nafatin halibur esforsu atu aumenta konsumu lokal. “Ita asina akordu ona ho Parlamentu, liuhusi Deputadu Ricardo iha Baucau tina kotuk, atu uza ai-han lokal ba merenda eskolar.” Nia sublinha mos kona-ba importánsia ba valorizasaun produtu lokal ba katering no restorante sira, atu hamenus dependensia importa husi Díli. “Osan tenke sirkula iha Atauro de’it atu hakbiit ekonomia lokal,” nia hatete.
Tanba objetivu ida ne’e, Prezidente aprezenta no hatudu fatin no husu apoiu Sua Eselénsia Ministru atu konsidera planu harii merkadu fronteira iha Bikeli, ne’ebé bele fó movimentu ba ema no sasan, hodi fó oportunidade atu konsolidá ekonomia no turismo iha Atauro.
Koordenadór grupu Sr. Jemaias Heronildes Gomes, iha nia parte, hatete sente ksolok tebes ho vizita Sua Eselénsia Ministru, konsidera hanesan “milagre boot” ida ba grupu, ne’ebé motiva sira atu kontinua halo esforsu kreativu. Nia esplika katak grupu ne’e hahú nia atividade iha fulan Jullu tinan kotuk, ho apoiu tékniku husi parseria husi Soe (NTT), no apoio material husi Korea.
Koordenadór grupo hatete mos katak nia aprende ho esperiénsia naton durante iha Israel, nune’e konsege kultiva repollu no brokoli iha rai maran hanesan Atauro. “Planu ami atu aumenta produsaun modo no ai-fuan, hodi responde ba merkadu lokal. Maibé ami iha difikuldade balu, tanba ne’e ami fiar katak ho apoiu Ministru MKI, ami bele kontinua no hadia futuru,” nia aumenta.
Iha nia intervenaun, Ministru Nino Pereira hateten fiar metin katak “esforsu sei la nega rezultadu.” Nia sublinha katak Governu, liuhusi lideransa Primeiro Ministru, kontinua fó prioridade ba transformasaun ekonomiku Atauro.
“Importante laós hahú ho buat boot, maibé hahú ho buat ki’ik hanesan grupu ne’e halo. Governu louvá komunidade sira ne’ebé ho inisiativa voluntariamente transforma rai maran sai rai bokur, matak no produtivu,” hatete Ministru Nino Pereira.
Ministru esplika mos katak MKI iha programa hakbiit mikro, pequena no média empreza sira (MPMEs), ne’ebé estimula grupu produtivu atu responde ba merkadu internu no ezternu, hamutuk ho Ministériu Agricultura no parseria relevante sira.
Depois husi partisipa iha colheita modo no ai-fuan ho Grupu Awia iha Aldeia Pala nian, Sua Eselénsia Ministru vizita mos fatin hakiak fahi saudavel iha Aldeia hanesan, no armazén budu-tasi (algas marinhas) iha Aldeia Iliknamo ne’ebé iha quantidade tonelada boot no prontu atu ezporta ba Indonézia.