Image-default

MCI–PNUD Lansa Kompetisaun Negósiu Inovativu (KNI) Faze Dalima: Estimula Inovasaun Emprezarial no Diversifikasaun Ekonómika iha Timor-Leste

MCI–PNUD Lansa Kompetisaun Negósiu Inovativu (KNI) Faze Dalima: Estimula Inovasaun Emprezarial no Diversifikasaun Ekonómika iha Timor-Leste

Díli, 17 Juñu 2025 (Mídia ICT-MCI) – Ministériu Komérsiu no Indústria (MCI), liu husi Diresaun Jerál Indústria, iha kooperasaun ho Programa Nasoens Unidas ba Dezenvolvimentu (PNUD), lansa faze dalima Programa Kompetisaun Negósiu Inovativu (KNI), iha edifísiu MCI, Bebora, Dili. Inisiativa ida ne'e uza marka “Dalan ba Negósiu” no fó sinal klaru ba kompromezu institusionál atu estimula inovasaun, juventude no diversifikasaun ekonomia.

Estrutura no Objetivu Programa KNI

Diretor Jerál Indústria, iha ninia diskursu benvindu, esplika katak KNI mak programa estratéjiku husi Diresaun Nasionál Apoiu ba Desenvolvimentu Micro, Pequena no Média Empreza (DNAD-MPME). KNI fó oportunidade ba foinsa’e sira atu aplika ho proposta planu negósiu inovativu, hodi hetan apoiu tekniku, subvensaun, mákina no ekipamentu.

Tinan 2025, programa kontinua ho tema: “Promove Diversifikasaun Ekonomia ho Inovasaun hodi Hakbiit no Garante Sustentabilidade liu husi Suporta ba Negósiu Mikro, Pekena no Média Empreza.” Programa ne’e parte kontinuidade husi inisiativa husi tinan 2021, ne'ebé hetan benefísiu ba 378 grupu negosiante iha setór Agrikultura, Indústria, Komérsiu no Turizmu, ho montante total akumulativu liu husi USD 1.7 millaun.

Lansamentu Publikasaun no Disponibilidade Aplikasaun

Iha serimónia ne’e, Sua Excelénsia Ministru MCI, Nino Pereira, lansa ofisiálmente publikasaun “Dalan ba Negósiu” no mekanizmu KNI 2025, ne'ebé sei disponivel ba públiku liu husi:

  • Plataforma online: https://rb.gy/717uom
  • Formuláriu fíziku: iha Unidade Servisu Deskonsentradu (USD) MCI nian no Sentru Juventude sira iha kada munisípiu.

Períodu aplikasaun sei hala'o entre 17 Juñu to'o 4 Jullu 2025. Durante tempu ne'e, ekipa técnica sei organiza sesaun diseminasaun iha munisípiu hotu-hotu atu habelar kriteriu, prosedimentu no kontestu programa nian.

Pártisipasaun, Kritériu no Benefísiu

KNI 2025 sei envolve: 300 foinsa’e iha kompetisaun, formasaun téknika, mentoria, apoio orzamentál, no asesu ba kreditu no implementasaun negosiu.

Finalista sira sei tuir akampamentu formativu no aprezenta proposta inovativu iha fase final. Manan-nain sei hetan: Subvensaun monetáriu, distribuisaun mákina/ekipamentu ho montante total USD 200,000.00 ba faze ida-ne'e.

Perspektiva Governamentál: Inovasaun iha Núklu Diversifikasaun Ekonomika

Iha diskursu ofisiál, SE. Ministru Nino Pereira sublinha importansia programa KNI iha perspetiva dezenvolvimentu nasional, hodi: Fó espasu ba 75% populasaun joven, estímula empreendedorismu iha setor agrikultura, industri kreativa no turizmu, no garante balansu regionál no ekonomia inkluzivu.

“Negosiu la fasil, maibé ho kreatividade, orientasaun no apoio klaru, ita bele transforma ideia ba oportunidade real,” — hateten Ministru.

Ministru mós konfirma katak KNI sei kontinua hanesan plataforma inkluzivu, ne’ebé alarga kritériu ba: Foinsa’e iha idade variadu, komunidade rurál, no grupu marjinalizadu, atu garante partisipasaun iguál.

Estrutura Parceria no Apoiu Institusionál

Programa KNI Faze Dalima implementa liuhosi: DNAD-MPME, iha koordenasaun ho Projetu YEES (Youth Employment and Entrepreneurship Skills) ho finansiamentu husi KOICA, Governu Timor-Leste liu husi MCI, no PNUD.

Inisiativa ne’e dezenvolve espesiál ba transforma ideia inovativu ba negósiu viável, no hala’o validasaun pratika liu husi kompetisaun.

Enkadera ba Inpaktu Sustentável

Durante periodo implementasaun, KNI kontribui ba: Kria oportunidade ekonómika alternatíva, reduz depêndensia ba setor formál, fomenta lideransa ekonomika juvenil, no lokaliza Objetivu Dezenvolvimentu Sustentável (ODS) iha komunitária.

PNUD, hanesan organizasaun dezenvolvimentu internasionál prinsipál, kontinua fó apoio ba Timor-Leste iha área: Governasaun demokrátika, diversifikasaun ekonomika, proteksaun ambientál, no empoderamentu komunidade. (nz*