Image-default

๐Œ๐ˆ๐๐ˆ๐’๐“๐‘๐” ๐Œ๐‚๐ˆ, ๐๐€๐‘๐“๐ˆ๐’๐ˆ๐๐€ ๐ˆ๐‡๐€ ๐‹๐€๐๐’๐€๐Œ๐„๐๐“๐” ๐๐€ ๐‘๐„๐‹๐€๐“ร“๐‘๐ˆ๐” ๐‘๐„๐•๐ˆ๐™๐€๐”๐ ๐„๐Š๐Ž๐ร“๐Œ๐ˆ๐Š๐€ ๐ˆ๐๐“๐„๐‘๐Š๐€๐‹ร๐‘ ๐“๐ˆ๐๐€๐ ๐Ÿ๐ŸŽ๐Ÿ๐Ÿ“

๐Œ๐ˆ๐๐ˆ๐’๐“๐‘๐” ๐Œ๐‚๐ˆ, ๐๐€๐‘๐“๐ˆ๐’๐ˆ๐๐€ ๐ˆ๐‡๐€ ๐‹๐€๐๐’๐€๐Œ๐„๐๐“๐” ๐๐€ ๐‘๐„๐‹๐€๐“ร“๐‘๐ˆ๐” ๐‘๐„๐•๐ˆ๐™๐€๐”๐ ๐„๐Š๐Ž๐ร“๐Œ๐ˆ๐Š๐€ ๐ˆ๐๐“๐„๐‘๐Š๐€๐‹ร๐‘ ๐“๐ˆ๐๐€๐ ๐Ÿ๐ŸŽ๐Ÿ๐Ÿ“

Dili, 11 Setembro 2025- Ministru Komรฉrsiu no Indรบstria, Sr. Nino Pereira konsidera Papรฉl krusiรกl hosi setรณr komรฉrsiu no indรบstria hodi apoia kreximentu ekonรณmiku, hamosu empregu, no kontribui ba diversifikasaun ekonรณmikaโ€ hanesan reflesaun ida ba asaun transformadora iha tinan sira tuir mai.

Ministru Nino Pereira hatoโ€™o lia hirak neโ€™e, bainhira partisipa nu'udar oradรณr iha sesaun diskusaun painรฉl ba lansamentu โ€œRelatรณriu Revizaun Ekonรณmika Interkalรกr Tinan 2025โ€, neโ€™ebe organiza husi BCTL, iha auditรณriu Fakuldade Ekonomia no Jestaun Universidade Nasionรกl Timor-Leste (UNTL) Dili.

Sesaun neโ€™e fornese plataforma importante hodi aprezenta avaliasaun ekonรณmika tinan 2025 nomos fahe reflesaun kona-ba dezenvolvimentu no haburas diรกlogu konstrutivu sira ba prioridade polรญtika kreximentu sustentรกvel.

โ€œ๐˜ˆ๐˜ฎ๐˜ช ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ฌ๐˜ข๐˜ณ๐˜ข๐˜ฌ ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ต๐˜ฐโ€™๐˜ฐ ๐˜ฑ๐˜ข๐˜ณ๐˜ข๐˜ฃรฉ๐˜ฏ๐˜ด ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜ด๐˜ฆรฑรณ๐˜ณ ๐˜จ๐˜ฐ๐˜ท๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ฏ๐˜ข๐˜ฅรณ๐˜ณ ๐˜ฉ๐˜ฐ ๐˜ฏ๐˜ช๐˜ข ๐˜ฆ๐˜ฌ๐˜ช๐˜ฑ๐˜ข ๐˜ข๐˜ฅ๐˜ฎ๐˜ช๐˜ฏ๐˜ช๐˜ด๐˜ต๐˜ณ๐˜ข๐˜ฅรณ๐˜ณ, ๐˜ฅ๐˜ช๐˜ณ๐˜ช๐˜ซ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ฆ, ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜ตรฉ๐˜ฌ๐˜ฏ๐˜ช๐˜ฌ๐˜ถ ๐˜ด๐˜ช๐˜ณ๐˜ข ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜ฅ๐˜ฐ๐˜ฌ๐˜ถ๐˜ฎ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ถ ๐˜ช๐˜ฅ๐˜ข-๐˜ฏ๐˜ฆโ€™๐˜ฆ, ๐˜ฏ๐˜ฆโ€™๐˜ฆ๐˜ฃรฉ ๐˜ด๐˜ข๐˜ช ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ข๐˜ฏ ๐˜ณ๐˜ฆ๐˜ง๐˜ฆ๐˜ณรฉ๐˜ฏ๐˜ด๐˜ช๐˜ข ๐˜ช๐˜ฎ๐˜ฑ๐˜ฐ๐˜ณ๐˜ต๐˜ข๐˜ฏ๐˜ต๐˜ฆ ๐˜ต๐˜ฆ๐˜ฃ๐˜ฆ๐˜ต๐˜ฆ๐˜ฃ๐˜ฆ๐˜ด ๐˜ฉ๐˜ฐ๐˜ฅ๐˜ช ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ญ๐˜ขโ€™๐˜ฐ ๐˜ข๐˜ท๐˜ข๐˜ญ๐˜ช๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜ฑ๐˜ญ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ฆ๐˜ข๐˜ฎ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ถ ๐˜ฏ๐˜ฆโ€™๐˜ฆ๐˜ฃรฉ ๐˜ช๐˜ต๐˜ข ๐˜ฉ๐˜ฐ๐˜ต๐˜ถ ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ญ๐˜ขโ€™๐˜ฐ ๐˜ช๐˜ฉ๐˜ข ๐˜ด๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ฃ๐˜ช๐˜ด๐˜ถ ๐˜จ๐˜ฐ๐˜ท๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ฏ๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ช๐˜ฉ๐˜ข ๐˜ช๐˜ต๐˜ข-๐˜ฏ๐˜ช๐˜ข ๐˜ฏ๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ.โ€

โ€œ๐˜š๐˜ฆ๐˜ตรณ๐˜ณ ๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ฎรฉ๐˜ณ๐˜ด๐˜ช๐˜ถ ๐˜ฏ๐˜ฆโ€™๐˜ฆ๐˜ฃรฉ ๐˜ง๐˜ขโ€™๐˜ข๐˜ฏ ๐˜ณ๐˜ข๐˜ฉ๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜ฏ๐˜ฆโ€™๐˜ฆ๐˜ฃรฉ ๐˜ง๐˜ขโ€™๐˜ข๐˜ฏ ๐˜ฌ๐˜ถ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ต๐˜ช๐˜ฅ๐˜ข๐˜ฅ๐˜ฆ ๐˜ฃ๐˜ฐโ€™๐˜ฐ๐˜ต ๐˜ด๐˜ข๐˜ช ๐˜ฏ๐˜ข๐˜ง๐˜ข๐˜ต๐˜ช๐˜ฏ ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ข๐˜ฏ ๐˜ฑ๐˜ช๐˜ญรก๐˜ณ ๐˜ช๐˜ฅ๐˜ข ๐˜ฉ๐˜ฐ๐˜ด๐˜ช ๐˜ข๐˜ต๐˜ช๐˜ท๐˜ช๐˜ฅ๐˜ข๐˜ฅ๐˜ฆ ๐˜ฆ๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ฏรณ๐˜ฎ๐˜ช๐˜ฌ๐˜ข ๐˜ฏ๐˜ข๐˜ด๐˜ช๐˜ฐ๐˜ฏรก๐˜ญ. ๐˜›๐˜ฐ'๐˜ฐ ๐˜ต๐˜ช๐˜ฏ๐˜ข๐˜ฏ 2024, ๐˜ฃ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ช๐˜ฌ ๐˜ฌ๐˜ข๐˜ฅ๐˜ข ๐˜ฑ๐˜ฐ๐˜ด๐˜ต๐˜ถ ๐˜ต๐˜ณ๐˜ข๐˜ฃ๐˜ข๐˜ญ๐˜ญ๐˜ถ ๐˜ง๐˜ฐ๐˜ณ๐˜ฎรก๐˜ญ ๐˜ช๐˜ฉ๐˜ข ๐˜ฏ๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฏ๐˜ฆโ€™๐˜ฆ ๐˜ด๐˜ฆ๐˜ช ๐˜ช๐˜ฉ๐˜ข ๐˜ญ๐˜ช๐˜จ๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฅ๐˜ช๐˜ณ๐˜ฆ๐˜ต๐˜ข ๐˜ฉ๐˜ฐ ๐˜ด๐˜ฆ๐˜ตรณ๐˜ณ ๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ฎรฉ๐˜ณ๐˜ด๐˜ช๐˜ถ, ๐˜ฏ๐˜ฆ'๐˜ฆ๐˜ฃรฉ ๐˜ช๐˜ฉ๐˜ข ๐˜ฑ๐˜ฐ๐˜ต๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ด๐˜ชรก๐˜ญ ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ต๐˜ณ๐˜ข๐˜ฐ๐˜ณ๐˜ฅ๐˜ช๐˜ฏรก๐˜ณ๐˜ช๐˜ถ ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜ช๐˜ฏ๐˜ฌ๐˜ญ๐˜ถ๐˜ป๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ด๐˜ฐ๐˜ด๐˜ช๐˜ฐ๐˜ฆ๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ฏรณ๐˜ฎ๐˜ช๐˜ฌ๐˜ถ, ๐˜ฆ๐˜ฎ๐˜ฑ๐˜ฐ๐˜ฅ๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ข๐˜ฎ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ถ ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜Œ๐˜ฎ๐˜ฑ๐˜ณ๐˜ฆ๐˜ป๐˜ข ๐˜”๐˜ช๐˜ฌ๐˜ณ๐˜ฐ, ๐˜’๐˜ช'๐˜ช๐˜ฌ ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜”รฉ๐˜ฅ๐˜ช๐˜ถ ๐˜ด๐˜ช๐˜ณ๐˜ข (๐˜”๐˜—๐˜”๐˜Œ), ๐˜ฏ๐˜ฐ ๐˜ฑ๐˜ณ๐˜ฐ๐˜ฎ๐˜ฐ๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ ๐˜ฃ๐˜ข ๐˜ฆ๐˜ฎ๐˜ฑ๐˜ณ๐˜ฆ๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ฅ๐˜ฆ๐˜ฅ๐˜ฐ๐˜ณ๐˜ช๐˜ป๐˜ฎ๐˜ถ ๐˜ง๐˜ฐ๐˜ช๐˜ฏ-๐˜ด๐˜ขโ€™๐˜ฆ ๐˜ฏ๐˜ช๐˜ข๐˜ฏ.โ€

โ€œ๐˜’๐˜ฐ๐˜ฎรฉ๐˜ณ๐˜ด๐˜ช๐˜ถ ๐˜ช๐˜ฏ๐˜ต๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ฏ๐˜ข๐˜ด๐˜ช๐˜ฐ๐˜ฏรก๐˜ญ ๐˜ด๐˜ข๐˜ช ๐˜ฏ๐˜ข๐˜ง๐˜ข๐˜ต๐˜ช๐˜ฏ ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ข๐˜ฏ ๐˜ฑ๐˜ช๐˜ญรก๐˜ณ ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ต๐˜ณ๐˜ข๐˜ตรฉ๐˜ซ๐˜ช๐˜ฌ๐˜ถ ๐˜ช๐˜ฅ๐˜ข ๐˜ฉ๐˜ฐ๐˜ด๐˜ช ๐˜ฅ๐˜ช๐˜ท๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ด๐˜ช๐˜ง๐˜ช๐˜ฌ๐˜ข๐˜ด๐˜ข๐˜ถ๐˜ฏ

๐˜ฆ๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ฏรณ๐˜ฎ๐˜ช๐˜ฌ๐˜ข, ๐˜ฎ๐˜ข๐˜ช๐˜ฃรฉ ๐˜ฅรฉ๐˜ง๐˜ช๐˜ด๐˜ช๐˜ต ๐˜ฉ๐˜ฐ๐˜ด๐˜ช ๐˜ฃ๐˜ข๐˜ญ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ด๐˜ถ ๐˜ฌ๐˜ฐ๐˜ฎ๐˜ฆ๐˜ณ๐˜ด๐˜ชรก๐˜ญ ๐˜ฏ๐˜ข๐˜ง๐˜ข๐˜ต๐˜ช๐˜ฏ ๐˜ข๐˜ข๐˜ด ๐˜ต๐˜ฆ๐˜ฃ๐˜ฆ๐˜ด, ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ฏ๐˜ฆ๐˜ด๐˜ข๐˜ฏ ๐˜ฉ๐˜ข๐˜ต๐˜ถ๐˜ฅ๐˜ถ ๐˜ฉ๐˜ฐ๐˜ด๐˜ช ๐˜ฅ๐˜ข๐˜ฅ๐˜ถ๐˜ด ๐˜ณ๐˜ฆ๐˜ญ๐˜ข๐˜ตรณ๐˜ณ๐˜ช๐˜ถ ๐˜‰๐˜ข๐˜ฏ๐˜ฌ๐˜ถ ๐˜š๐˜ฆ๐˜ฏ๐˜ต๐˜ณรก๐˜ญ ๐˜ฏ๐˜ช๐˜ข๐˜ฏ.โ€ ๐™ˆ๐™ž๐™ฃ๐™ž๐™จ๐™ฉ๐™ง๐™ช ๐™๐™–๐™ฉ๐™š๐™ฉ๐™š๐™ฃ

Timor-Leste nia setรณr komรฉrsiu no indรบstria nuโ€™udar fundasaun neโ€™ebรฉ sei harii nasaun ida neโ€™ebรฉ modernu, reziliente, produtivu, no inkluzivu. Liuhosi ida-neโ€™e maka foin-saโ€™e sira nia esperansa, mehi hosi empreendedรณr, fiar-metin hosi investidรณr sira katak kompromisu hosi Estadu soberanu hahรบ hakat ho determinasaun ba futuru ida ho prosperidade.

Sesaun neโ€™e marka prejensa husi Governadรณr Banku Sentrรกl Timor-Leste,Ministru Agrikultura, Pekuรกria, Peska no Floresta, Magnรญfiku Reprezentante Fakuldade Ekonomia no Jestaun UNTL, Vise-Prezidente CCI-TL ba Promosaun no Kooperasaun, Administradรณr, Diretรณr no Tรฉkniku sira hosi Banku Sentrรกl; Setรณr Privadu, Estudante nomos Konvidadus sira.